System kaucyjny startuje w środę

29.09.2025, Jeremi Szczepanowski

fot. MKiŚ

System kaucyjny startuje i wchodzi w życie już od najbliższej środy, 1 października 2025 r. Samorządy publikują poradniki, jednak ich zasięg bywa ograniczony. Dlatego sprawdzamy, jak informują mieszkańców i co jeszcze warto zrobić, aby system kaucyjny faktycznie zadziałał.

System kaucyjny rusza 1 października 2025 r., więc mieszkańcy zobaczą w sklepach napoje ze znakiem „KAUCJA”. Co ważne, kaucję odzyskamy przy zwrocie pustego, nieuszkodzonego opakowania, a paragon nie będzie potrzebny. Jednocześnie ministerstwo zapowiada stopniowe wdrożenie i klarowne zasady zwrotów.

Na każdym opakowaniu znajdzie się wyraźny znak z napisem ‘KAUCJA’ i kwotą. Paragon nie będzie wymagany.

Spis treści

System kaucyjny startuje

Samorządy publikują komunikaty, dlatego mieszkańcy już teraz dostają skrót najważniejszych zasad. System kaucyjny opisują m.in. Bełchatów, Wałcz, Kleszczów oraz Miejska Górka. Jednostki podają stawki, listę opakowań i miejsca zwrotu. Dzięki temu lokalne strony działają jak mini-FAQ przed startem.

Przykłady dobrych praktyk

Na stronach gmin często pojawiają się grafiki i listy „krok po kroku”, aby ułatwić pierwsze zwroty. Tak informują m.in. Bielsk Podlaski, Siepraw czy Krasne, które podkreślają stawki i wymogi dla sklepów oraz punktów zbiórki. Dzięki temu mieszkańcy szybciej skojarzą znak kaucji i procedurę oddania.

System kaucyjny a przepisy

Zgodnie z rządowymi materiałami kaucja obejmuje: butelki z tworzyw sztucznych do 3 l (0,50 zł), puszki do 1 l (0,50 zł) oraz butelki szklane wielokrotnego użytku do 1,5 l (1,00 zł). Zwrot będzie możliwy w sklepach >200 m² oraz innych punktach, które przystąpią do systemu. Wdrożenie nastąpi stopniowo. W teorii system kaucyjny działa prosto, praktyka zweryfikuje czy przepisy są jasne i możliwe do wcielenia w życie.

Czy same komunikaty wystarczą?

Informacje na www to dobry początek, lecz nie zawsze wystarczą, aby zbudować trwałą świadomość systemu kaucyjnego. Dlatego potrzebujemy widocznych oznaczeń w sklepach, krótkich instrukcji przy kasach, a także map lokalnych punktów zwrotu. Warto dodać powiadomienia w mediach społecznościowych gmin oraz krótkie wideo „jak oddać opakowanie”, aby zmniejszyć bariery pierwszego użycia.

Sklepy i mieszkańcy – co dalej

Depozyt za opakowania zadziała, jeśli sprzedawcy i mieszkańcy dostaną jasne, powtarzalne komunikaty. Dlatego sklepy powinny szkolić obsługę, ustawić dobrze opisane punkty zwrotu oraz – gdzie to możliwe – automaty. Mieszkańcy z kolei powinni sprawdzać znak kaucji, nie zrywać etykiet i nie zgniatać opakowań, aby uniknąć odmowy przyjęcia.

Czy informowanie zadziała?

Aby system kaucyjny faktycznie zwiększył odzysk, same publikacje w serwisach gminnych to za mało. Potrzebne są spójne materiały w sklepach, krótkie instrukcje „tu i teraz”, a także lokalne mapy punktów zbiórki. W rezultacie połączenie komunikatów samorządowych, jasnych zasad ministerstwa i działań detalistów powinno stopniowo przełożyć się na nawyk zwrotu.

źródła: