Plan Społeczno-Klimatyczny. Co da polskim miastom?

Plan Społeczno-Klimatyczny to w sumie 65 miliardów złotych na walkę z ubóstwem energetycznym i poprawę życia w polskich miastach. To największy tego typu program w historii kraju, który będzie realizowany w latach 2026-2032.

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej uruchomiło konsultacje społeczne projektu Planu Społeczno-Klimatycznego. Jest to de facto nowy instrument finansowania o wartości 65 miliardów złotych. Ma on zrewolucjonizować podejście do walki z ubóstwem energetycznym w Polsce.

Czym jest Plan Społeczno-Klimatyczny?

Plan Społeczno-Klimatyczny to dokument strategiczny określający sposób wydatkowania środków ze Społecznego Funduszu Klimatycznego – nowego instrumentu powstającego w Unii Europejskiej. Polska natomiast będzie największym beneficjentem tego funduszu. Otrzyma 65 miliardów złotych, które składają się z wkładu unijnego oraz wymaganego 25-procentowego wkładu krajowego.

Głównym celem programu jest wsparcie gospodarstw domowych, małych przedsiębiorstw, a także operatorów transportu w trudnej sytuacji finansowej, którzy z powodu ograniczonych dochodów nie są w stanie zapewnić sobie odpowiedniego poziomu ciepła, oświetlenia czy energii elektrycznej.

Jak Plan wpłynie na życie w polskich miastach?

Plan Społeczno-Klimatyczny ma znacząco poprawić jakość życia w polskich miastach poprzez kompleksowe działania w kilku kluczowych obszarach.

Program przewiduje masowe inwestycje w rozwój transportu publicznego, który stanie się bardziej dostępny i ekologiczny. Finansowane będą zakup nowego taboru kolejowego i autobusowego, budowa i przebudowa przystanków oraz stacji kolejowych, tworzenie parkingów „parkuj i jedź” przy stacjach, poprawa infrastruktury dostępu do węzłów przesiadkowych, rozwój infrastruktury rowerowej, a także systemów roweru publicznego oraz wprowadzenie transportu na żądanie.

Miasta skorzystają z programów termomodernizacji, które obejmą wymianę źródeł ciepła w budynkach mieszkalnych, poprawę efektywności energetycznej budynków komunalnych, renowację obiektów wykorzystywanych przez mikroprzedsiębiorstwa oraz rozwój budownictwa socjalnego, a także komunalnego.

Plan wspiera tworzenie lokalnych społeczności energetycznych, które pozwolą mieszkańcom miast na wspólne zarządzanie produkcją i dystrybucją energii odnawialnej.

Czytaj także: Wizja dekarbonizacji miast według Renault Trucks.

Kto będzie mógł skorzystać ze wsparcia?

Program skierowany jest przede wszystkim do osób i podmiotów najbardziej narażonych na ubóstwo energetyczne.

Z programu skorzystają przede wszystkim rodziny o niskich dochodach, a także osoby starsze. Ponadto również gospodarstwa domowe borykające się z wysokimi kosztami energii oraz mieszkańcy budynków o niskiej efektywności energetycznej.

Wsparcie otrzymają mikroprzedsiębiorstwa prowadzące działalność w budynkach wymagających modernizacji energetycznej oraz podmioty gospodarcze w trudnej sytuacji finansowej.

Program obejmie gminy i miasta realizujące projekty budownictwa socjalnego, samorządy inwestujące w transport publiczny oraz organizacje zarządzające infrastrukturą transportową.

Plan przewiduje, iż 37,5% środków zostanie przeznaczone na bezpośrednie wsparcie osób narażonych na ubóstwo energetyczne. Zaś 15% budżetu będzie zarządzane przez regiony.

Na co można wydać pieniądze z Funduszu?

Środki z Planu Społeczno-Klimatycznego będą dostępne w formie grantów, dotacji, a także pożyczek. Ponadto również bonów na pokrycie kosztów ogrzewania i energii.

Środki przeznaczono na wymianę źródeł ciepła w domach jednorodzinnych, termomodernizację budynków mieszkalnych i użytkowych, wsparcie doradcze w zakresie efektywności energetycznej oraz mieszkania wspomagane dla osób zagrożonych ubóstwem energetycznym.

Program sfinansuje nowoczesny tabor kolejowy i autobusowy, infrastrukturę kolejową, atakże autobusową, chodniki, ciągi pieszo-rowerowe i kładki, windy i schody w obiektach komunikacyjnych, drogi rowerowe i stacje rowerowe oraz systemy transportu na żądanie.

Beneficjenci otrzymają bony na pokrycie kosztów ogrzewania i energii. A ponadto dotacje dla gospodarstw domowych dotkniętych ubóstwem energetycznym oraz dostęp do doradztwa energetycznego.

Finansowanie zaplanowano dla branży energetycznej, budownictwa socjalnego i komunalnego. A ponadto na programy edukacyjne w zakresie efektywności energetycznej.

Czytaj także: Przegląd rynku pojazdów użytkowych.

Plan Społeczno-Klimatyczny – Twój głos ma znaczenie

Od 6 czerwca 2025 roku trwają konsultacje społeczne projektu Planu Społeczno-Klimatycznego. To wyjątkowa okazja dla wszystkich Polaków, by wpłynąć na kształt tego strategicznego dokumentu. Każdy może zapoznać się z projektem i przedstawić swoje uwagi oraz propozycje.

Konsultacje potrwają do 30 czerwca 2025 roku. Uwagi można zgłaszać przez specjalny formularz dostępny na stronie internetowej funduszy europejskich. To demokratyczny proces, który pozwala uwzględnić potrzeby, a także oczekiwania obywateli przed finalnym zatwierdzeniem Planu przez Komisję Europejską.

Plan Społeczno-Klimatyczny: transformacja bez pozostawiania nikogo w tyle

Jak zapowiada rząd, Plan Społeczno-Klimatyczny to odpowiedź na jedno z największych wyzwań współczesności – sprawiedliwą transformację energetyczną. Program gwarantuje, że przejście na czyste źródła energii nie odbędzie się kosztem osób o niższych dochodach. To inwestycja w przyszłość polskich miast, które staną się bardziej ekologiczne, sprawiedliwe społecznie i przyjazne mieszkańcom.

Dzięki tym środkom polskie miasta otrzymają szansę na kompleksową modernizację, która połączy walkę ze zmianami klimatu z poprawą jakości życia wszystkich mieszkańców. To program, który może zmienić oblicze polskiej urbanistyki na kolejne dekady.

Źródło. MFiPR, gov.pl

Często zadawane pytania (FAQ): Plan Społeczno-Klimatyczny. Co da polskim miastom?

Co to jest Plan Społeczno-Klimatyczny?

Plan Społeczno-Klimatyczny to program strategiczny, który ma na celu wydatkowanie 65 miliardów złotych na walkę z ubóstwem energetycznym oraz poprawę jakości życia w polskich miastach.

Kto jest głównym beneficjentem funduszu?

Polska będzie największym beneficjentem, otrzymując 65 miliardów złotych, które pochodzą z unijnego funduszu oraz krajowego wkładu.

Jakie działania są przewidziane w ramach planu?

Plan przewiduje m.in. rozwój transportu publicznego, termomodernizację budynków oraz wsparcie dla lokalnych społeczności energetycznych.

Kto może skorzystać z wsparcia programu?

Wsparcie skierowane jest głównie do rodzin o niskich dochodach, osób starszych oraz mikroprzedsiębiorstw borykających się z trudnościami finansowymi.

Na co będą mogły być wydane środki z funduszu?

Środki będą dostępne na wymianę źródeł ciepła, termomodernizację budynków, zakup nowego taboru transportowego oraz na wsparcie dla osób zagrożonych ubóstwem energetycznym.