Nowa zielona oaza w centrum Warszawy

Zielona przestrzeń w centrum Warszawy powstaje w rezultacie zmian wprowadzanych w kluczowych punktach Śródmieścia stolicy. Zarówno plac Defilad, przekształcony w nowoczesny Plac Centralny, jak i plac Bankowy, wzbogacony o dziesiątki nowych drzew, stają się przykładami zrównoważonego podejścia do projektowania przestrzeni publicznej. Nowa zieleń nie tylko poprawia estetykę miasta, ale także pełni funkcje społeczne i klimatyczne.

Zielona przestrzeń w centrum Warszawy – Plac Centralny

Plac Defilad to przestrzeń znajdująca się między słynnym Pałacem Kultury i Nauki – podarunkiem od władz ZSRR otwartym w 1955 roku – a ulicą Marszałkowską, jedną z głównych ulic Warszawy. Do niedawna była to betonowa dżungla z rozległą trybuną, którą starsi czytelnicy mogą pamiętać z telewizyjnych relacji z pochodów 1-majowych. Od początku lat 90-tych trwały dyskusje, co należy zrobić z Placem Defilad oraz z samym Pałacem. 2 lutego 2007 roku Pałac Kultury i Nauki został wpisany do rejestru zabytków, co zakończyło dyskuje o jego wyburzeniu.

21 lutego 2025 na skraju Placu Defilad uroczyście otwarto Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Budowa tego obiektu kultury stanowiła pierwszy etap zmiany charakteru placu. Dziś, u progu lata, udało się zrealizować koncepcję Placu Centralnego przygotowaną przez pracownię A-A Collective. Na dotychczasowym Placu Defilad zasadzono ponad 100 drzew – klonów, lip i dębów – oraz 550 krzewów i tysiące roślin cebulkowych. Zachowała się historyczna trybuna, ale jej charakter również został całkowicie odmieniony. Mianowicie zamieniła się ona w scenę przygotowaną na potrzeby imprez masowych, od strony Pałacu Kultury i Nauki obsadzoną roślinami. W ten sposób Plac Defilad stał się znów Placem Centralnym, co nawiązuje do przedwojennej nazwy tego obszaru.

Miłośnicy historii a także będą usatysakcjonowami – wzory posadzek na placu odtwarzają zarysy przedwojennych ulic i kamienic. W ten sposób przedwojenna i powojenna historia Warszawy łączą się w tej nowej przestrzeni. Co więcej, dotychczasowe płyty granitowe wokół trybuny oraz elementy posadzek Placu Defilad zostały ponownie wykorzystane do wykończenia Placu Centralnego. To ukłon nie tylko w stronę varsavianistów, ale także zwolenników odpowiedzialnego, ponownego wykorzystania zasobów i recyklingu.

Projekt uwzględnia potrzeby mieszkańców, uwidocznione podczas konsultacji społecznych. Przestrzeń oferuje alejki, ławki i nowoczesne oświetlenie, a całość wpisuje się w ideę zrównoważonego, zielonego miasta.

Plac Bankowy z nowym drzewostanem

Zielona przestrzeń w centrum miasta rozciąga się również na odległy o około kilometr plac Bankowy, gdzie trwa największe od lat sadzenie drzew. Do końca roku pojawi się tu blisko 80 nowych drzew, w tym platany, ambrowce i graby. Część z nich zastąpiła wycięte, chore okazy. Nowe drzewa rosną nie tylko przy jezdniach, ale też w miejscu dawnych pasów ruchu, przekształconych w zieleńce. Miasto zadbało również o infrastrukturę: zamontowano nawodnienie kropelkowe, a nawierzchnie chodników wykonano z materiałów przepuszczalnych. Warto dodać, że między Placem Centralnym a Placem Bankowym znajdują się zabytkowy Ogród Saski po jednej stronie ulicy Marszałkowskiej oraz bogate w tereny zielone osiedle Za Żelazną Bramą – po drugiej. Wszystkie te obszary tworzą zieloną oś w samym centrum stolicy.

Zieleń jako element strategii klimatycznej

Zielona przestrzeń w centrum miasta jest elementem szerszej polityki adaptacji do zmian klimatu. Warszawa wykorzystuje drzewa do ograniczania efektu miejskiej wyspy ciepła i poprawy jakości powietrza. Zarówno na placu Defilad, jak i Bankowym stosowane są rozwiązania retencyjne i naturalne systemy chłodzenia. Zieleń pojawia się w miejscach zdegradowanych, odzyskanych dla mieszkańców. To wyraźny sygnał, że miasto stawia na zrównoważony rozwój.

Zielona przestrzeń w centrum Warszawy – podsumowanie

Zielona przestrzeń w centrum miasta, obejmująca plac Centralny i plac Bankowy, pokazuje, jak można łączyć architekturę krajobrazu z funkcją społeczną i klimatyczną. Nowe drzewa i nasadzenia, infrastruktura retencyjna oraz przestrzenie do odpoczynku sprawiają, że śródmieście Warszawy staje się bardziej przyjazne mieszkańcom i odporne na zmiany klimatu. Więcej o nowej zielonej przestrzeni Placu Centralnego można dowiedzieć się w witrynie miasta Warszawy. Na Munipro.pl pisaliśmy już o innych inwestycjach w stolicy, np. o zakończeniu drążenia tuneli drugiej linii metra.

Źródło: Urząd Miasta Warszawa