Wybór ciągnika komunalnego do miasta – najważniejsze parametry, które warto wziąć pod uwagę

fot. Munipro.pl

Wybór ciągnika komunalnego do miasta wymaga precyzyjnej analizy parametrów technicznych — od mocy silnika, przez układ hydrauliczny, aż po kompaktowe gabaryty. W przestrzeni miejskiej gminy i firmy potrzebują maszyn, które poradzą sobie zarówno z odśnieżaniem, pielęgnacją zieleni, jak i transportem. Dlatego nabywcy poszukują pojazdów zwrotnych, ekologicznych i uniwersalnych. Dzięki zastosowaniu odpowiednich kryteriów, nabywcy mogą dobrać maszynę optymalną pod kątem wydajności i kosztów eksploatacji.

Ciągnik komunalny przeznaczony do pracy w mieście musi łączyć kompaktową konstrukcję, wysoką zwrotność i wydajność operacyjną. To właśnie ta klasa maszyn obsługuje najważniejsze zadania utrzymania infrastruktury. Są to pielęgnacja zieleni, zamiatanie ciągów pieszych i transport, a także zimowe odśnieżanie. Wybór właściwego modelu wymaga analizy parametrów technicznych, które przesądzają o efektach pracy w mieście. Dlatego artykuł opisuje najważniejsze cechy, na które zwracają uwagę gminy i spółki komunalne, Pokazuje także przykłady maszyn, które odpowiadają specyfice miejskich zadań.

Czym powinien charakteryzować się ciągnik komunalny do miasta?

Wybór ciągnika komunalnego do miasta powinien być podyktowany szeregiem czynników. Przede wszystkim maszyna taka musi łączyć cechy kompaktowej konstrukcji z wydajnym układem napędowym i hydraulicznym. Gabaryty maszyny wpływają na możliwość manewrowania w wąskich ulicach, między ławkami, drzewami czy elementami małej architektury. Z kolei napęd 4×4 i blokada mechanizmu różnicowego są kluczowe dla zapewnienia trakcji na śliskiej nawierzchni, zwłaszcza zimą. Kompaktowy ciągnik powinien również oferować moc wystarczającą do obsługi narzędzi komunalnych – takich jak pługi, szczotki, zamiatarki czy kosiarki. Jak podkreśla Adrian Werpachowski, Specjalista ds. Sprzedaży w firmie Agroland z Trzebieszowa, dziś miasta często są podzielone na sektory, które to charakteryzują się zróżnicowanym terenem. Małe chodniki, wąskie i kręte ulice o ograniczonej drożności ze względu na wszechobecne samochody, stawiają przed firmami komunalnymi wyzwanie. W takim wypadku najlepszym rozwiązaniem są ciągniki średniej mocy, około 35 – 40 KM, które jednocześnie są niewielkich rozmiarów.

Wybór ciągnika komunalnego do miasta – kluczowe parametry techniczne

Moc silnika i poziom emisji spalin

Przy doborze ciągnika komunalnego do miasta warto zwrócić uwagę na moc silnika oraz spełnianą przez daną jednostkę napędową normę emisji spalin. Dla przykładu, seria Kubota L2 oferuje modele o mocy od około 45 do 61 KM. Do napędu wykorzystują one czterocylindrowe silniki turbodoładowane z wysokociśnieniowym wtryskiem bezpośrednim Common Rail. Dzięki zastosowaniu filtra cząstek stałych silniki te spełniają normę emisji Stage V. Ma to ogromne znaczenie w miejskim środowisku, gdzie dbałość o jakość powietrza jest kluczowa.

Skrzynia biegów i napęd

W przypadku wielu ciągników kompaktowych do wyboru są dwa typy przekładni: hydrostatyczna (HST) lub mechaniczna (F16/R16). Hydrostat pozwala płynnie zmieniać kierunek i prędkość bez zmiany biegów. Dlatego jest idealny do prac wymagających częstych manewrów (np. odśnieżanie, zamiatanie). Natomiast mechaniczna skrzynia może być bardziej wytrzymała w ciężkich zadaniach, np. w transporcie. Który wariant przekładni jest lepszy do prac utrzymaniowych w mieście? Zdanie Adriana Werpachowskiego jest bardzo jasne: do wygodnej, szybkiej i precyzyjnej pracy, obowiązkowa jest przekładnia hydrostatyczna tj. HST. Operator ma w takim przypadku ułatwione zadanie podczas manewrów co przekłada się na wydajność i bezpieczeństwo pracy.

Układ hydrauliczny i TUZ

Wydajna hydraulika to w komunalnym ciągniku fundament elastyczności działania. Należy szukać ciągnika, którego hydraulika generuje duży przepływ, co pozwala zasilać wymagające implementy. Ponadto bardzo przydatni jest opcjonalny przedni TUZ, jako uzupełnienie standardowego podnośnika. Jeszcze raz oddajmy głos Adrianowi Werpachowskiemu z firmy Agroland: Ciągnik taki musi być wyposażony w przedni TUZ do obsługi pługa bądź szczotki przedniej. Rozbudowany pakiet hydrauliczny z uwzględnieniem stałego przepływu do wygodnego napędu szczotki to dziś obowiązkowe wyposażenie każdego ciągnika kompaktowego. W zadaniach komunalnych ważną rolę odgrywa również WOM (wałek odbioru mocy), który powinien umożliwiać zasilanie implementów do prac sezonowych.

Gabaryty, zwrotność i ergonomia

Miasta wymagają maszyn, które bez problemu poruszają się w ograniczonej przestrzeni. Dlatego kompaktowe wymiary i mały promień skrętu są kluczowe.  Przykład stanowią ciągniki kompaktowe marki Kubota. Np. doceniany za wydajność pracy w centrach miast model Kubota LX401 ma jedynie 2,9 m długości i 1,3 m szerokości. Jest więc krótszy od legendarnego fiata 126p (malucha), a dysponuje przy tym mocą 39,8 KM. Jeżeli chodzi o promień zawracania, dla wspomnianego modelu Kubota jego producent podaje 2,2 m jako minimalny promień zawracania.

Bezpieczeństwo i komfort pracy

Praca w mieście odbywa się nie tylko w ciągu dnia, ale często nocą, np. podczas odśnieżania w warunkach intensywnych opadów śniegu. Wymaga to wydajnego oświetlenia roboczego. Operator musi mieć też pewność, że maszyna poradzi sobie ze śliską nawierzchnią, a on sam będzie chroniony przed warunkami atmosferycznymi. Dlatego modele komunalne zwykle oferują homologowane kabiny z ogrzewaniem, a często także z klimatyzacją. Adrian Werpachowski również podkreśla, jak ważne są doskonała widoczność oraz wydajne ogrzewanie i klimatyzacja.  Podsumowuje, że wszystkie te elementy składowe pozwolą na profesjonalną obsługę terenów miejskich z trudną charakterystyką. Dodatkowo ważna jest ergonomia stanowiska operatora,czyli intuicyjne i przejrzyste elementy sterowania.

Koszty eksploatacji i serwis

Przy wyborze ciągnika komunalnego do miasta jednostki samorządowe i firmy muszą brać pod uwagę nie tylko cenę zakupu, ale także koszty użytkowania w długiej perspektywie. W artykule Munipro o planowaniu zakupu ciągnika komunalnego pojawia się wskazówka, że w dokumentach przetargowych coraz częściej pojawiają się wymagania dotyczące ekonomii pracy, wysokiej wydajności hydrauliki, norm emisji (np. Stage V), alet także łatwej dostępności serwisu. Maszyna spełniająca te parametry może być droższa w zakupie, ale zapewnia mniejsze zużycie paliwa i mniejsze ryzyko przestojów, a czasem także dłuższe interwały serwisowe

Przykłady modeli komunalnych dopasowanych do miejskiej pracy

Kubota L2 to seria kompaktowych ciągników komunalnych, która dzięki mocom od 45 do 61 KM oraz dostępności hydrostatycznej przekładni w wielu modelach stanowi uniwersalne narzędzie do całorocznych zadań miejskich.  Z kolei Kubota serii M4 to model doskonale sprawdzający się przy pracach komunalnych w mieście. Odśnieżanie ulic osiedlowych i dróg dojazdowych zimą, a także koszenie rozległych parków wiosną oraz latem to zadanie, w których świetnie sobie radzi. Długość 3,7 m, szerokość niecałe 2 m oraz czterocylindrowy silnik o mocy 66 lub 74 KM pozwalają na realizację ciężkich zadań komunalnych. Również Adrian Werpachowski widzi w miastach zastosowanie dla ciągników tej klasy: w przypadku większych ulic i bardziej otwartych przestrzeni ciągnik musi być już większy i cięższy, gdyż obsługuje pługi do śniegu o większej szerokości, więc jego masa i moc musi wystarczyć aby skutecznie usuwać większą ilość śniegu. Zazwyczaj jest to 70 – 90 KM.

Innym przykładem kompaktowego, ale wyspecjalizowanego ciągnika może być Kioti CS30, który ze względu na rozmiary i doskonałą manewrowość sprawdza się w miejskich pracach zieleni i utrzymania infrastruktury. Przykłady od marki ISEKI to z kolei Iseki TM3267, który ma moc 30 KM i jest dostępny zarówno z przekładnią mechaniczną, jak i hydrostatyczną. Model ten często wybierany jest na polskim rynku komunalnym ze względu na swoją niezawodność i wydajność. Kolejny model Iseki to TXGS24 – bardzo kompaktowy mini traktor o mocy 23 KM z przekładnią hydrostatyczną, idealny do bardzo wąskich przestrzeni miejskich, niewielkich parków i terenów zielonych. ISEKI ma też mocniejsze ciągniki, jak TH5370 (36 KM) i TH5420 (40 KM), które dzięki napędowi na cztery koła i mocnej hydraulice radzą sobie z bardziej wymagającymi zadaniami komunalnymi.

Wnioski i rekomendacje dla samorządów i firm komunalnych

Przy wyborze ciągnika komunalnego do miasta, samorządy i firmy powinny koncentrować się przede wszystkim na następujących kryteriach:

1. Moc i norma emisji – wybór silnika o odpowiedniej mocy (np. 45–75 KM do cięższych zadań lub 20-40 KM do pracy w ciasnych przestrzeniach) oraz spełnianie obowiązujących norm emisji spalin (najczęściej Stage V) zapewnia równowagę między wydajnością a ekologią.

2. Skrzynia biegów i napęd – specjaliści podkreślają, że preferowana jest przekładnia hydrostatyczna dla precyzyjnego wyboru prędkości poruszania się i łatwiejszych manewrów. Z kolei mechaniczna skrzynia biegów będzie lepszym wyborem do zadań transportowych. Ponadto napęd 4×4 z blokadą mechanizmu różnicowego co najmniej jednej osi zwiększa bezpieczeństwo, optymalizując trakcję w trudnych sytuacjach.

3. Układ hydrauliczny i TUZ – wydajna hydraulika oraz mocny trzypunktowy układ zawieszenia o dużym udźwigu pozwalają na agregowanie szerokiego wachlarza osprzętu sezonowego. Co więcej, doposażenie traktora w przedni TUZ zwiększa uniwersalność maszyny.

4. Gabaryty i ergonomia – kompaktowe ciągniki zapewniają lepsze manewrowanie w miejskiej przestrzeni, a wygodne kabiny zwiększają komfort operatorów.

5. Koszty całoroczne – analiza przewidywanych kosztów paliwa i serwisu pozwala przewidzieć opłacalność inwestycji w dłuższym okresie. Należy podkreślić, że pierwotna cena zakupu w oderwaniu od późniejszych kosztów użytkowania nie zawsze jest optymalnym czynnikiem decyzyjnym.