System kaucyjny ruszył ospale. Czy mobilne butelkomaty go napędzą?

fot. Canva

System kaucyjny w Polsce wystartował, ale nabiera tempa jak słynna lokomotywa od Tuwima. Duże sklepy szybko uruchomiły punkty zbiórki i butelkomaty, natomiast małe placówki wciąż mierzą się z wyzwaniami logistycznymi i kosztami. Czy mobilne butelkomaty mogą okazać się rozwiązaniem, które pozwoli systemowi ruszyć pełną parą?

Jakie są początki systemu kaucyjnego w Polsce?

System kaucyjny w Polsce wystartował 1 października, jednak wciąż znajduje się w fazie przejściowej. Dopiero w połowie miesiąca pierwsze duże sieci handlowe informowały o pierwszych zwrotach kaucji dokonanych w swoich placówkach.

– System kaucyjny jest w tej chwili w fazie rozruchu. Chcieliśmy, żeby przynajmniej przez pierwsze trzy miesiące przedsiębiorcy mieli czas. Mówię nie tylko o operatorach, ale też producentach napojów i sklepach. Operatorzy bardzo intensywnie podpisują umowy ze sklepami, które chciałyby przystąpić do systemu kaucyjnego. Jest ich kilkadziesiąt tysięcy. Mam nadzieję, że przede wszystkim będą to małe sklepy – mówi Anita Sowińska, wiceminister klimatu i środowiska w rozmowie z agencją Newseria.

Jakie opakowania można oddać w ramach systemu kaucyjnego?

Przypomnijmy, że system kaucyjny objął opakowania jednorazowego użytku na napoje z tworzyw sztucznych (do 3 litrów), puszki metalowe (do 1 litra) oraz butelki szklane wielokrotnego użytku (do 1,5 litra). Za każdy produkt w takim opakowaniu, który ma również oznakowanie systemu kaucyjnego, konsumenci muszą uiścić kaucję. Następnie mogą ją odzyskać, jeśli przyniesie opakowanie do punktu zbiórki.

Klient odzyska kaucję w kwocie:

• za butelki PET o pojemności do 3 litrów – 50 groszy;
• za puszki metalowe o pojemności do 1 litra – 50 groszy;
• za butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra – 1 zł.

System kaucyjny w dużych sklepach napędzany butelkomatami

Zgodnie z przepisami, wszystkie sklepy o powierzchni powyżej 200 mkw., które mają w ofercie napoje w opakowaniach objętych systemem, muszą prowadzić punkty zbiórki. Ministerstwo Klimatu i Środowiska ocenia, że sklepy wielkopowierzchniowe (powyżej 200 mkw.) są dobrze przygotowane do obsługi systemu kaucyjnego.

Wiele z nich już wcześniej zainwestowała w recyklomaty (RVM), które w Polsce często są nazywane butelkomatami. Umożliwiają one zautomatyzowaną zbiórkę opakowań w ramach systemu kaucyjnego. W większości są to maszyny dwufrakcyjne (PET i puszki), chociaż pojawiają się również trzyfrakcyjne, obsługujące także butelki szklane zwrotne.

Jednak eksperci wskazują, że na rynku będzie dominować zbiórka manualna, zwłaszcza w początkowej fazie wdrażania systemu. Wynika to przede wszystkim z kosztu zakupu i instalacji butelkomatów.

Ile małych sklepów mogłoby przystąpić do systemu?

Jest to często bariera nie do przeskoczenia przez mniejsze placówki, które chcą uczestniczyć w systemie kaucyjnym. Natomiast prowadzenie manualnej zbiórki wiąże się z kolejnymi wyzwaniami. Muszą wygospodarować dodatkowe miejsca na worki z opakowaniami, a dla pracowników to dodatkowe obowiązki. To także koszty związane z zakupem i instalacją skanera do opakowań oraz utrzymania systemu.

Jednak znaczna część spośród właścicieli mniejszych sklepów chcą uczestniczyć w systemie kaucyjnych. Obawiają się utraty klientów, którzy mogą zacząć robić zakupy w miejscach, gdzie jednocześnie mogą oddać opakowania i odzyskać kaucję.

Według szacunków ekspertów, nawet 30–40 tysięcy małych sklepów i innych punktów w Polsce mogłoby przystąpić do systemu kaucyjnego. Jednak na razie tego nie robią ze względu na koszty zakupu RVM lub brak przestrzeni magazynowej na opakowania w systemie.

Czy mobilne butelkomaty ułatwią życie małego handlu?

Natomiast Patryk Beyer, dyrektor operacyjny Returmatic Polska, przekonuje, że rozwiązaniem dla małych i średnich sklepów mogą być mobilne butelkomaty i centra rozliczeniowe. Zwłaszcza że mobilne butelkomaty to nic innego jak urządzenia RVM zamontowane w samochodach dostawczych.

– Nasze rozwiązanie działa w praktyce jak kurier, który podjeżdża samochodem pod dany punkt, odbiera opakowanie, przelicza je w naszym urządzeniu i niszczy to opakowanie. To usługa zliczeniowa i antyfraudowa, która w zbiórce manualnej jest niemożliwa. Mobilny van, który ma urządzenie reverse vending machine i jest w stanie obsłużyć wszystkie opakowania ujęte w ustawie o systemie kaucyjnym w Polsce – wyjaśnia w rozmowie z agencją Newseria Patryk Beyer.

Dodatkowo mobilne butelkomaty sprawdzą się również na imprezach masowych, osiągając wydajność 10 tys. opakowań w ciągu ośmiu godzin.

Pytanie tylko, czy operatorzy systemu kaucyjnego zdecydują się zainwestować w takie rozwiązanie i w ten sposób przyciągnąć mniejsze sklepy.

To także Cię zainteresuje: System kaucyjny w praktyce – handel ma wątpliwości, a klienci mgliste pojęcie