Autonomiczne systemy sterowania kosiarkami. Jak zmieniają pracę profesjonalnych operatorów?

fot. Munipro.pl

Automatyzacja pracy w utrzymaniu zieleni wchodzi dziś w nowy etap. To, co jeszcze niedawno wymagało  precyzyjnej kontroli joysticka, dziś może zostać zrealizowane szybciej systemom autonomicznego prowadzenia. Rozwój technologii GNSS i coraz dokładniejsze odbiorniki RTK sprawiają, że utrzymanie precyzji można dziś powierzyć kosiarkom.

Niewątpliwie branża komunalna i firmy profesjonalne stają przed konkretnym pytaniem: czy automatyzacja to tylko marketingowy trend? A może to realne wsparcie, które pozwala przyspieszyć koszenie i poprawić bezpieczeństwo? Odpowiedź staje się jasna, gdy przyjrzymy się najnowszym rozwiązaniom dostępnym na rynku. Ich przykłady to moduł sterowania X-ACT Track firmy AS-Motor oraz autonomiczne tryby pracy w nowych kosiarkach RC na gąsienicach ISEKI Katana.

X-ACT Track: cyfrowe prowadzenie kosiarek w trudnym terenie

System X-ACT Track stworzony przez AS-Motor został zaprojektowany z myślą o profesjonalistach, którzy pracują na dużych i wymagających terenach. To forma autopilota sterującego maszyną, opartego na precyzyjnym pozycjonowaniu GNSS. Operator definiuje granice pracy oraz linię początkową, a system sam generuje równoległe przejazdy, które maszyna realizuje samoczynnie, bez udziału człowieka.

Technologia ta pozwala na prowadzenie kosiarki z dokładnością dochodzącą do kilku centymetrów. Z kolei to przekłada się na pełną powtarzalność pracy Dlatego każda sesja koszenia przebiega w identyczny sposób, bez luk i bez nakładania przejazdów. X-ACT Track wspiera zarówno pracę w prostych układach geometrycznych, jak i w terenach o skomplikowanych kształtach. Nawet tam, gdzie kierowanie maszyną w sposób manualny byłoby uciążliwe lub wręcz niebezpieczne.

AS-Motor pokazuje w ten sposób, że automatyzacja nie musi oznaczać całkowitego zastąpienia operatora. Może natomiast odciążyć go, poprawić jakość pracy i umożliwić obsługę trudnych obszarów przy znacznie mniejszym wysiłku.

Automatyzacja pracy – różne metody działania modułu X-ACT Track

Autonomiczna jazda w systemie X-ACT Track może odbywać się w kilku trybach. Najprostszym z nich jest prowadzenie po linii prostej pomiędzy punktami A i B. Niewątpliwie ta funkcja przydaje się najbardziej na terenach o regularnym kształcie, gdzie kluczowa jest szybka i powtarzalna praca. Alternatywę stanowi praca oparta na krzywej A-B. Maszyna odwzorowuje wcześniej wyznaczony łuk lub nieregularną linię. Dlatego ten tryb pozwala na koszenie obszarów o nietypowej geometrii. Najbardziej zaawansowany tryb obejmuje pełne automatyczne koszenie zaprogramowanego obszaru. Po wyznaczeniu granic i pierwszej linii roboczej system samodzielnie generuje wszystkie kolejne przejazdy. Następnie wykonuje je bez interwencji operatora. Dzięki temu możliwe jest nie tylko prowadzenie maszyny z bardzo dużą precyzją, lecz także standaryzacja pracy w sposób trudny do osiągnięcia przy klasycznym sterowaniu manualnym.

Marka AS-Motor pokazuje w ten sposób, że automatyzacja nie musi oznaczać całkowitego zastąpienia operatora. Może natomiast odciążyć go, poprawić jakość pracy i umożliwić obsługę trudnych obszarów przy znacznie mniejszym wysiłku. Na koniec należy dodać, że rozwiązanie X-ACT Track jest dostępne dla najbardziej zaawansowanych maszyn tej marki, czyli kosiarek AS 1000 Ovis EVO RC. Pisaliśmy o nich już na łamach Munipro.pl.

ISEKI Katana: autonomia wbudowana w maszynę 

Nowa generacja kosiarek gąsienicowych ISEKI Katana również została wyposażona w funkcje autonomicznego prowadzenia. W odróżnieniu jednak od X-ACT Track, autonomiczne tryby ISEKI w większości stanowią standardowe wyposażenie kosiarek, a nie osobny moduł.  Japoński producent zaprojektował swoje rozwiązanie tak, aby operator mógł programować automatyczne działania bezpośrednio z pilota, bez konieczności korzystania z aplikacji. Dopiero najbardziej zaawansowany, czwarty tryb autnomiczny rozszerza funkcjonalność o pracę z mapami Google oraz zapis tras w chmurze.

Jak podkreśla Bartłomiej Krak, Szef Sprzedaży marki ISEKI w Polsce, tryby autonomiczne występują we wszystkich modelach ISEKI Katana: „w naszych maszynach GPS jest w standardzie. Dzięki temu możliwa jest praca w trzech trybach autonomicznych. Jedynie czwarty tryb autonomiczny wymaga zastosowania anteny RTK, która stanowi opcję dostępną za dopłatą” – dowiedzieliśmy się podczas pokazu ISEKI Demo Tour w Katowicach.

Różne sposoby automatycznej pracy kosiarki ISEKI

Pierwszy z trybów autonomicznych oferowanych przez ISEKI Katana to klasyczne prowadzenie od punktu A do punktu B. Maszyna po wyznaczeniu prostej przebiega teren równoległymi pasami, tak jak podczas koszenia boiska. Co ważne, operator definiuje jedynie kierunek i przesunięcie kolejnych przejazdów. Z kolei drugi tryb pozwala na zapamiętywanie nieregularnej ścieżki, na przykład wokół klombu lub basenu. Maszyna potrafi później skopiować ten przejazd, przesuwając go o zadaną odległość na prawo lub na lewo.

W końcu trzecim trybem jest zapis ścieżki zamkniętej. Operator wykonuje trasę obwodową, która nie musi być ani kołem, ani kwadratem – może to być dowolny kształt terenu. Po powrocie do punktu startu kosiarka automatycznie zapisuje przebieg i po aktywowaniu trybu autonomicznego sama wykonuje dwa przejazdy po obwodzie, zacieśniając trasę do środka. Dopiero po tym rozpoczyna koszenie równoległymi pasami, analogicznie do technik stosowanych w profesjonalnym rolnictwie.

Pan Bartłomiej podkreśla, że programowanie trzech powyższych trybów autonomicznych odbywa się za pomocą standardowego pilota zdalnie sterowanej kosiarki ISEKI Katana. Z kolei czwarty tryb, dostępny po dokupieniu anteny RTK i umożliwiający pracę z dokładnością rzędu dwóch centymetrów, jest programowany: za pomocą aplikacji w telefonie lub na tablecie możemy na mapach Google zaznaczyć działkę i wskazać, gdzie maszyna ma pracować.</em> Jeśli firma komunalna wykonuje koszenie cykliczne, wystarczy zapisać teren i przy każdym kolejnym zastosowaniu odtworzyć go, pamiętając jedynie o ustawieniu anteny RTK w identycznym miejscu. Ta ostatnia uwaga jest bardzo ważna, ponieważ instalacja anteny RTK w innym miejscu niż pierwotnie spowoduje, że cały zapisany obszar roboczy ulegnie przesunięciu” – dodaje Pan Krak.

Automatyzacja pracy w praktyce – co zyskują firmy komunalne i operatorzy?

Rosnące zapotrzebowanie na pielęgnację terenów zielonych sprawia, że automatyzacja pracy przy pielęgnacji zieleni staje się realnym wsparciem w codziennym działaniu. Odpada konieczność ciągłego sterowania kosiarką, zmniejsza się zmęczenie operatora, a powtarzalność koszenia pozostaje na niezmiennie wysokim poziomie. Dzięki temu nawet trudne i niebezpieczne obszary – skarpy, pochyłości, tereny z przeszkodami – daje się kosić szybciej i z mniejszym ryzykiem.

Systemy takie jak X-ACT Track czy autonomiczne tryby w kosiarkach ISEKI Katana wpisują się w globalny trend robotyzacji i zautomatyzowanej pielęgnacji terenów zielonych. Co symptomatyczne, funkcjonalności kosiarek obu marek są podobne. Niewątpliwie wskazuje to kierunki, w jakim postępuje automatyzacja koszenia terenów zielonych.

Wnioski: przyszłość należy do maszyn półautonomicznych

Automatyczne prowadzenie kosiarek to nie wizja przyszłości, lecz technologia dostępna już dziś. Od systemów sterowania z poziomu pilota, aż po precyzyjne planowanie obszaru roboczego w aplikacji  — branża komunalna wchodzi w etap, w którym operator z osoby fizycznie wykonującej pracę staje się nadzorcą inteligentnej maszyny.

Rozwiązania AS-Motor oraz ISEKI pokazują, że autonomia nie oznacza eliminacji człowieka, lecz odciążenie go tam, gdzie praca jest powtarzalna, męcząca lub ryzykowna. Wraz z rozwojem technologii taka automatyzacja pracy będzie jedynie zyskiwać na znaczeniu, a profesjonalne utrzymanie zieleni stanie się bardziej przewidywalne, efektywne i bezpieczne.

Źródło: AS-Motor, ISEKI